Câu hỏi thường gặp về xét nghiệm ADN: Thời gian trả kết quả & mẫu tóc có dùng được không?

Câu hỏi thường gặp về xét nghiệm ADN: Thời gian trả kết quả & mẫu tóc có dùng được không?

145

Thứ Ba, 22/08/2025, 01:58 (GMT+7)

Xét nghiệm ADN (DNA test) là một trong những phương pháp khoa học hiện đại nhất để xác định mối quan hệ huyết thống. Tuy nhiên, nhiều khách hàng khi tìm đến dịch vụ này thường băn khoăn: “Bao lâu thì có kết quả?” và “Có thể xét nghiệm ADN bằng tóc không?”. Bài viết dưới đây sẽ giải đáp chi tiết hai vấn đề này dựa trên kiến thức y sinh học và quy trình phòng xét nghiệm.

⸻

1. Bao lâu có kết quả xét nghiệm ADN?

Thời gian có kết quả xét nghiệm ADN phụ thuộc vào nhiều yếu tố: loại xét nghiệm, tình trạng mẫu, quy trình phân tích và nhu cầu của khách hàng.

Các giai đoạn trong xét nghiệm ADN

  1. Tiếp nhận và kiểm định mẫu:
    Mẫu (máu, niêm mạc miệng, tóc, móng…) được ghi nhận, mã hóa và kiểm tra chất lượng.
  2. Tách chiết ADN:
    ADN được tách ra khỏi tế bào bằng kỹ thuật sinh học phân tử.
  3. Khuếch đại và phân tích:
    Sử dụng phương pháp PCR và phân tích các locus STR đặc trưng.
  4. So sánh và tính toán xác suất huyết thống:
    Phần mềm chuyên dụng tổng hợp dữ liệu để đưa ra kết luận khoa học.
  5. Phát hành kết quả:
    Báo cáo chính thức được rà soát, in ấn và bàn giao cho khách hàng.

Lưu ý chuyên môn:
Chất lượng mẫu và quy trình kiểm soát (QC) ở mỗi bước quyết định thời gian & độ chính xác kết quả.


⏱ Thời gian thực hiện thông thường

  • • Xét nghiệm huyết thống dân sự (cha–con, mẹ–con, anh–em, …)
    → 1 – 2 ngày làm việc kể từ khi phòng xét nghiệm nhận đủ mẫu hợp lệ.
  • • Xét nghiệm nhanh (dịch vụ khẩn cấp)
    → Có thể 6 giời – 8 giờ làm việc (tùy từng trung tâm).
  • • Xét nghiệm pháp lý (nộp tòa, lãnh sự, nhập quốc tịch)
    → Thường mất 1 – 10 ngày làm việc do yêu cầu quy trình nghiêm ngặt và chứng thực pháp lý.

Như vậy, khách hàng có thể lựa chọn dịch vụ thường hoặc dịch vụ nhanh tùy theo nhu cầu.


2. Xét nghiệm ADN bằng tóc có được không?

Ngoài máu và niêm mạc miệng (dịch tế bào trong khoang miệng), tóc cũng là một loại mẫu được sử dụng để xét nghiệm ADN. Tuy nhiên, cần lưu ý các yếu tố khoa học sau:

Điều kiện để tóc dùng được trong xét nghiệm:

Bắt buộc phải có chân tóc (phần nang tóc) – đây là nơi chứa tế bào nhân, có ADN nhân.

Số lượng tối thiểu: khoảng 7 – 10 sợi tóc có chân để đảm bảo đủ ADN.

Bảo quản: tóc nên để khô, sạch, không dính hóa chất (nhuộm, tẩy, keo xịt).

3. Vì sao tóc không chân không xét nghiệm được ?

Thân tóc (phần sợi) chỉ chứa keratin – một loại protein, gần như không còn ADN nhân. Vì vậy, nếu gửi tóc không có chân, phòng xét nghiệm sẽ không thể tách chiết ADN hoặc tỉ lệ thành công rất thấp.

Khi nào nên chọn mẫu tóc?

    • Khi đối tượng không hợp tác lấy mẫu (trẻ nhỏ, người già, người đã mất).
    • Khi khó lấy máu hoặc tăm bông niêm mạc miệng.
    • Trong trường hợp cần thu mẫu kín đáo.

⸻

4. Kết luận

Thời gian có kết quả xét nghiệm ADN thường từ 1 – 2 ngày làm việc, có thể rút ngắn xuống 6 giờ – 8 giờ nếu dùng dịch vụ khẩn cấp.

Xét nghiệm ADN bằng tóc hoàn toàn có thể thực hiện được, nhưng chỉ khi có chân tóc.

Đây là giải pháp thay thế hữu ích trong nhiều tình huống.

Việc lựa chọn mẫu xét nghiệm và dịch vụ phù hợp nên được tư vấn trực tiếp từ chuyên gia phòng xét nghiệm, để đảm bảo tính khoa học và độ chính xác.

GIẢI ĐÁP THẮC MẮC
Xét nghiệm ADN là quá trình phân tích vật liệu di truyền để xác định các thông tin như quan hệ huyết thống, bệnh di truyền, chủng tộc, hoặc đặc điểm sinh học cá nhân.
Rất chính xác. Mức độ chính xác của xét nghiệm quan hệ huyết thống cha – con hoặc mẹ – con thường đạt 99.999% nếu có quan hệ và 100% loại trừ nếu không có quan hệ.
Có nhiều loại như: • Xét nghiệm huyết thống (cha – con, mẹ – con, anh em, ông bà – cháu…) • Xét nghiệm trước sinh (không xâm lấn hoặc chọc ối) • Xét nghiệm gene bệnh lý • Xét nghiệm tổ tiên • Xét nghiệm xác minh danh tính (pháp y, di truyền học cá nhân) ⸻
Phổ biến nhất là máu, niêm mạc miệng (nước bọt hoặc tăm bông ngoáy miệng), ngoài ra có thể dùng: • Tóc có chân tóc • Móng tay, móng chân • Đầu thuốc lá, kẹo cao su, bàn chải đánh răng… (Các mẫu này gọi là mẫu đặc biệt,
Không cần nhịn ăn. Tuy nhiên, nên tránh ăn uống hoặc đánh răng ít nhất 30 phút trước khi lấy mẫu miệng. ⸻
Thông thường: • Kết quả thường: 1–3 ngày làm việc • Kết quả nhanh (hỏa tốc): có thể trong 4–8 giờ • Mẫu đặc biệt hoặc xét nghiệm trước sinh: 5–10 ngày làm việc
Có. Chúng tôi cung cấp bộ kit lấy mẫu tại nhà và hướng dẫn chi tiết cách gửi mẫu. ⸻
Có. Chúng tôi cam kết bảo mật tuyệt đối thông tin khách hàng.
Chỉ khi thực hiện theo quy trình pháp y (có giấy tờ tùy thân, lấy mẫu có chứng kiến, ký xác nhận) thì kết quả mới được công nhận hợp pháp, dùng được trong: • Giải quyết tranh chấp pháp luật • Thủ tục hành chính (hộ tịch, quốc tịch, di trú) ⸻
Tùy loại xét nghiệm và số lượng người tham gia: • Cha – con: từ 2 – 3 triệu đồng • Mẫu đặc biệt/pháp lý: cao hơn từ 1 – 3 triệu • Xét nghiệm trước sinh: có thể từ 10 – 20 triệu đồng
Bạn có thể: • Gọi điện hotline tư vấn: 091 858 2178 • Đăng ký online (web, Zalo, fanpage…) • Đến trực tiếp phòng xét nghiệm hoặc yêu cầu lấy mẫu tận nơi ⸻
Hoàn toàn được, mẫu niêm mạc miệng là phù hợp và an toàn cho trẻ sơ sinh.
Có thể dùng mẫu gián tiếp như tóc, răng, móng… hoặc xét nghiệm với người thân khác (ông nội, anh em ruột…).
Về mặt kỹ thuật là được, nhưng về mặt đạo đức và pháp lý, cần cân nhắc kỹ vì có thể vi phạm quyền riêng tư hoặc luật pháp. ⸻
➤ Là những bệnh phát sinh do bất thường trong gene hoặc nhiễm sắc thể, có thể truyền từ cha mẹ sang con cái.
➤ Không. Một số bệnh di truyền biểu hiện sớm (ví dụ: bệnh xơ nang), số khác chỉ xuất hiện ở tuổi trưởng thành (ví dụ: ung thư vú di truyền do đột biến BRCA1/2).
➤ Hầu hết bệnh di truyền hiện chưa có cách chữa khỏi hoàn toàn, nhưng có thể điều trị triệu chứng hoặc làm chậm tiến triển bằng y học hiện đại.
➤ Tùy thuộc vào loại bệnh và cách di truyền (trội/lặn, liên kết giới tính…), con cái có nguy cơ mang gene bệnh, mắc bệnh, hoặc không bị ảnh hưởng. ⸻
➤ Là phương pháp phân tích ADN để xác định các đột biến gene gây bệnh di truyền.
➤ Khi có tiền sử gia đình mắc bệnh di truyền, gặp khó khăn sinh sản, thai bất thường, hoặc để tầm soát nguy cơ bệnh (ung thư, tim mạch…).
➤ Không bắt buộc. Có thể dùng máu, niêm mạc miệng, tóc có chân, nước ối (trước sinh), hoặc mẫu mô.
➤ Độ chính xác rất cao (trên 99%) nếu được thực hiện tại các phòng lab uy tín với công nghệ giải trình tự gen thế hệ mới (NGS). ⸻
➤ Có. Người mang gene lặn hoặc thể khảm vẫn có thể truyền bệnh cho con cái.
➤ Có. Phổ biến là xét nghiệm NIPT (không xâm lấn) và chọc ối/xét nghiệm sinh thiết nhau thai (CVS).
➤ Có thể nếu cả hai đều mang gene bệnh lặn hoặc xảy ra đột biến mới trong quá trình hình thành phôi.
➤ Có. Kỹ thuật chẩn đoán di truyền tiền làm tổ (PGD/PGT-M) giúp chọn phôi không mang gene bệnh khi làm thụ tinh ống nghiệm. ⸻
➤ Là bệnh lý xảy ra khi các tế bào trong cơ thể tăng sinh một cách bất thường, không kiểm soát và có khả năng xâm lấn mô lân cận hoặc di căn sang cơ quan khác.
➤ Do đột biến gene, yếu tố di truyền, tiếp xúc hóa chất độc hại, tia xạ, nhiễm virus (HPV, HBV…), hút thuốc, rượu bia, thực phẩm bẩn, lối sống kém lành mạnh…
➤ Không. Ung thư không phải là bệnh truyền nhiễm, không lây từ người này sang người khác qua tiếp xúc thông thường.
➤ Một số loại ung thư có yếu tố di truyền, như ung thư vú, đại trực tràng, buồng trứng… nhưng không phải tất cả. ⸻
➤ Tùy loại ung thư, nhưng dấu hiệu thường gặp: sụt cân không rõ nguyên nhân, mệt mỏi kéo dài, khối u, chảy máu bất thường, đau kéo dài, thay đổi ở da, ho dai dẳng…
➤ Có. Nhiều loại ung thư có thể tầm soát sớm như ung thư cổ tử cung, vú, gan, đại trực tràng… bằng các xét nghiệm định kỳ.
➤ Cần thăm khám chuyên khoa, làm xét nghiệm máu, chẩn đoán hình ảnh (CT, MRI, siêu âm), sinh thiết mô… ⸻
➤ Một số loại ung thư có thể chữa khỏi nếu phát hiện sớm và điều trị đúng cách. Tuy nhiên, nhiều trường hợp chỉ có thể kiểm soát, kéo dài thời gian sống và nâng cao chất lượng sống.
➤ Phẫu thuật, hóa trị, xạ trị, điều trị nhắm trúng đích, miễn dịch, nội tiết, chăm sóc giảm nhẹ…
➤ Hóa trị không gây đau lúc truyền nhưng có thể có tác dụng phụ như buồn nôn, rụng tóc, mệt mỏi, thiếu máu…
➤ Có. Dù không chữa khỏi, điều trị có thể giúp giảm đau, kéo dài sự sống và cải thiện chất lượng sống. ⸻
➤ Có thể giảm nguy cơ qua lối sống lành mạnh: không hút thuốc, ăn uống điều độ, tập thể dục, tầm soát định kỳ, tiêm ngừa (HPV, viêm gan B)…
➤ Giàu rau xanh, trái cây, chất xơ; hạn chế thịt đỏ, đồ nướng, dầu mỡ; tránh rượu bia, thực phẩm chế biến sẵn.
➤ Có. Hoạt động thể chất thường xuyên giúp giảm nguy cơ mắc nhiều loại ung thư. ⸻
➤ Thể chất, dinh dưỡng, tâm lý, tài chính và tinh thần. Sự đồng hành của gia đình và cộng đồng rất quan trọng.
➤ Lắng nghe, chia sẻ tích cực, đồng hành trong điều trị, không tạo áp lực, động viên tinh thần lạc quan.
➤ Không. Ngày nay nhiều bệnh ung thư có thể chữa khỏi nếu phát hiện sớm, điều trị đúng cách và chăm sóc tốt. ⸻
`