1. Xét nghiệm ADN anh, chị, em cùng mẹ là gì?

Xét nghiệm ADN anh, chị, em cùng mẹ là một phương pháp phân tích di truyền nhằm xác định mối quan hệ huyết thống giữa các cá nhân được cho là anh, chị, em ruột – cụ thể là cùng mẹ, khác cha. Do cùng mẹ nên các cá nhân này sẽ chia sẻ vật chất di truyền ty thể (mtDNA) được truyền nguyên vẹn từ mẹ sang con. Việc phân tích ADN giúp làm rõ mối quan hệ huyết thống trong các trường hợp cần xác minh nhân thân, nhận cha cho con, tranh chấp quyền nuôi con, hay các mục đích dân sự và hành chính.

Khác với xét nghiệm anh em cùng cha (phải so sánh các đoạn ADN ở nhiễm sắc thể thường hoặc Y), xét nghiệm anh chị em cùng mẹ thường sử dụng ADN ty thể hoặc so sánh các đoạn ADN có tính di truyền theo dòng mẹ. Phương pháp này có độ chính xác cao, đặc biệt nếu người mẹ không còn sống hoặc không thể tham gia xét nghiệm.

⸻

2. Nguyên lý hoạt động của xét nghiệm ADN anh, chị, em cùng mẹ

Xét nghiệm dựa trên hai nguyên lý chính:

1. Di truyền theo dòng mẹ (mtDNA)

ADN ty thể (mitochondrial DNA – mtDNA) là loại ADN được di truyền hoàn toàn từ mẹ sang tất cả các con, không bị pha trộn từ người cha. Do đó, những người cùng mẹ sẽ có trình tự ADN ty thể giống nhau (hoặc rất giống nhau, nếu có đột biến nhỏ). Đây là nền tảng để xác định mối quan hệ huyết thống theo dòng mẹ.

2. So sánh đoạn ADN autosomal (nhiễm sắc thể thường)

Ngoài mtDNA, các xét nghiệm nâng cao có thể sử dụng các đoạn ADN trên nhiễm sắc thể thường (autosomal STRs) để so sánh mức độ tương đồng di truyền giữa hai hoặc nhiều người. Mức độ trùng lặp càng cao, khả năng là anh, chị, em ruột càng lớn. Khi đã biết chắc cùng mẹ, các đoạn ADN giống nhau sẽ giúp loại trừ khả năng khác mẹ – từ đó xác nhận họ là anh em ruột khác cha.

⸻

3. Quy trình thu mẫu xét nghiệm ADN anh, chị, em cùng mẹ

Quy trình xét nghiệm ADN huyết thống được thực hiện theo các bước tiêu chuẩn, đảm bảo chính xác và bảo mật:

1. Tư vấn trước xét nghiệm

Chuyên viên sẽ tiếp nhận thông tin, mục đích xét nghiệm (ví dụ: xác định anh em cùng mẹ, dùng cho hành chính hay cá nhân), từ đó tư vấn phương pháp phù hợp: sử dụng mtDNA hay STRs.

2. Thu mẫu ADN

• • Loại mẫu phổ biến: tăm bông ngoáy miệng (niêm mạc miệng), tóc có chân, móng tay, mẫu máu khô.
  • Mẫu nên lấy từ: những người cần xác định mối quan hệ (ít nhất 2 người), người mẹ (nếu có thể) để tăng độ chính xác.
  • Thời gian lấy mẫu: chỉ mất 5–10 phút, không gây đau, không xâm lấn.

3. Phân tích mẫu tại phòng lab

Mẫu được xử lý tại phòng xét nghiệm đạt chuẩn ISO/IEC 17025. Các bước chính:

• • Chiết tách ADN
  • Khuếch đại trình tự gen bằng PCR
  • Giải trình tự ADN ty thể hoặc phân tích STRs
  • So sánh, đối chiếu dữ liệu di truyền

4. Trả kết quả

• • Thời gian có kết quả: từ 3–5 ngày làm việc (tùy loại mẫu và gói dịch vụ)
  • Hình thức nhận: bản giấy tại trung tâm, gửi về tận nhà hoặc bản mềm qua email/Zalo
  • Nội dung kết quả: xác suất huyết thống (ví dụ: 99,99% là anh em cùng mẹ, hoặc loại trừ)

⸻

Kết luận

Xét nghiệm ADN anh, chị, em cùng mẹ là công cụ khoa học tin cậy giúp làm sáng tỏ mối quan hệ huyết thống trong các trường hợp cá nhân, pháp lý hoặc hành chính. Với sự phát triển của công nghệ phân tích di truyền hiện đại, việc xác định cùng mẹ khác cha hay cùng mẹ cùng cha trở nên dễ dàng, nhanh chóng và chính xác.

Nếu bạn đang có nhu cầu xét nghiệm ADN để xác định mối quan hệ anh chị em cùng mẹ, hãy lựa chọn những trung tâm uy tín, được cấp phép và có phòng xét nghiệm đạt chuẩn quốc tế để đảm bảo kết quả chính xác và bảo mật tuyệt đối.

⸻ Xem thêm bài viết ⸻

_ Xét nghiệm adn anh em

_ Xét nghiệm adn mẹ con

_ Xét nghiệm ADN Cha – Con

_ Xét nghiệm adn chị em gái

_ Xét nghiệm adn bà nội cháu gái