TẾ BÀO GỐC TRƯỞNG THÀNH
39
Thứ Hai, 19/07/2025, 02:45 (GMT+7)
1. Tế bào gốc trưởng thành là gì?
Tế bào gốc trưởng thành (Adult Stem Cells – ASCs) là những tế bào đặc biệt có khả năng tự tái tạo và biệt hóa thành nhiều loại tế bào chuyên biệt trong cơ thể. Khác với tế bào gốc phôi (embryonic stem cells), tế bào gốc trưởng thành tồn tại tự nhiên trong các mô và cơ quan của người trưởng thành, với vai trò duy trì và phục hồi chức năng của mô tổn thương.
Loại tế bào này có mặt trong nhiều mô khác nhau như: tủy xương, mỡ, máu ngoại vi, da, gan, ruột, cơ, thận… và hoạt động liên tục để thay thế các tế bào già cỗi hoặc bị tổn thương.
⸻
2. Nguyên lý hoạt động của tế bào gốc
Tế bào gốc hoạt động dựa trên hai cơ chế chính:
Tự làm mới (Self-renewal): Tế bào gốc có thể phân chia vô số lần để tạo ra các tế bào giống hệt nhau, giúp duy trì “ngân hàng tế bào gốc” bên trong cơ thể.
Biệt hóa (Differentiation): Khi có tín hiệu tổn thương từ mô hoặc cơ quan, tế bào gốc sẽ biệt hóa thành các loại tế bào chuyên biệt như tế bào da, cơ, xương, thần kinh… để thay thế và phục hồi mô hư hại.
Cơ thể sẽ huy động tế bào gốc đến vị trí bị tổn thương thông qua tín hiệu sinh học và hệ tuần hoàn. Khi đến nơi, tế bào gốc sẽ thực hiện quá trình biệt hóa theo nhu cầu mô tại đó.
⸻
3. Ứng dụng của tế bào gốc trưởng thành
Tế bào gốc trưởng thành đã và đang được ứng dụng rộng rãi trong y học, thẩm mỹ và điều trị nhiều bệnh lý phức tạp:
Y học tái tạo:
-
- Ghép tế bào gốc tủy xương trong điều trị ung thư máu (bệnh bạch cầu).
- Tái tạo sụn khớp, điều trị thoái hóa khớp.
- Phục hồi tim mạch, giúp tái sinh mô cơ tim sau nhồi máu cơ tim.
Thẩm mỹ – da liễu:
-
- Làm mờ sẹo, trẻ hóa làn da, kích thích sản sinh collagen tự nhiên.
- Điều trị rụng tóc, nám da, lão hóa nhờ khả năng phục hồi tế bào da.
Nghiên cứu và điều trị bệnh lý mãn tính:
-
- Tiểu đường tuýp 1 và 2
- Xơ gan, suy thận, thoái hóa thần kinh (Parkinson, Alzheimer)
Ứng dụng tế bào gốc đang mở ra kỷ nguyên y học cá thể hóa – nơi điều trị không chỉ nhắm vào triệu chứng, mà phục hồi tận gốc chức năng mô.
⸻
4. Nguồn gốc của tế bào gốc trưởng thành
Tế bào gốc trưởng thành được lấy từ nhiều nguồn trong cơ thể người trưởng thành, phổ biến nhất là:
-
- Tủy xương: Nguồn cổ điển và giàu tế bào gốc tạo máu.
- Mô mỡ: Dễ thu thập, giàu tế bào gốc trung mô (MSCs), rất tiềm năng trong thẩm mỹ và tái tạo mô.
- Máu ngoại vi: Sau khi kích thích cơ thể bằng thuốc, tế bào gốc sẽ di chuyển vào máu và được tách chiết.
- Răng sữa, dây rốn (nếu bảo quản): Cũng là nguồn dồi dào cho nghiên cứu và ứng dụng.
⸻
Kết luận
Tế bào gốc trưởng thành đang đóng vai trò then chốt trong y học hiện đại nhờ khả năng tự làm mới và biệt hóa. Từ việc điều trị bệnh lý hiểm nghèo đến ứng dụng trong làm đẹp, công nghệ tế bào gốc đang mở ra những cơ hội sống mới, trẻ hóa và khỏe mạnh một cách khoa học và an toàn.
Nếu bạn quan tâm đến các liệu pháp tế bào gốc hoặc muốn tìm hiểu sâu hơn, hãy liên hệ với chúng tôi để được tư vấn chuyên sâu từ đội ngũ chuyên gia y khoa.
Tham khảo:
Giacomelli A, Afzal MI, Dozza B, et al. Stem Cells: Past, Present, and Future. Int J Mol Sci. 2021;22(14):7730. doi:10.3390/ijms22147730.
Truy cập tại: https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC8205777
⸻ Xem thêm bài viết ⸻
