Theo pháp luật Việt Nam, có một số trường hợp cụ thể mà tòa án có thể yêu cầu xét nghiệm ADN (trưng cầu giám định Tòa án) để giải quyết các tranh chấp hoặc xác định mối quan hệ gia đình. Dưới đây là một số trường hợp phổ biến:
Xét nghiệm ADN theo yêu cầu tòa án
804
Thứ Ba, 30/10/2023, 02:31 (GMT+7)
2. Các trường hợp tòa án yêu cầu xét nghiệm ADN
Việc xét nghiệm ADN có thể được tòa án yêu cầu trong nhiều tình huống, phổ biến gồm:
-
- Tranh chấp quyền nuôi con sau ly hôn.
- Xác định cha, mẹ, con khi đăng ký khai sinh hoặc thay đổi hộ tịch.
- Xác minh quan hệ huyết thống phục vụ phân chia di sản thừa kế.
- Giám định nhân thân trong các vụ án hình sự.
- Nhận dạng thi thể hoặc xác minh danh tính nạn nhân.
- Xét nghiệm ADN di trú khi có tranh chấp hoặc yêu cầu kiểm tra hồ sơ bảo lãnh.
⸻
3. Nguyên lý khoa học của xét nghiệm ADN
Xét nghiệm ADN dựa trên nguyên tắc di truyền học phân tử:
Mỗi người thừa hưởng 50% vật chất di truyền (ADN) từ cha và 50% từ mẹ. Các đoạn DNA marker được phân tích để tìm sự tương đồng và khác biệt giữa các mẫu. Nếu tỷ lệ tương đồng đạt mức xác suất ≥ 99,999%, mối quan hệ huyết thống được khẳng định; ngược lại, nếu không có sự phù hợp ở nhiều marker, quan hệ huyết thống bị loại trừ.
Công nghệ thường dùng:
-
- PCR (Polymerase Chain Reaction) – nhân bản các đoạn ADN cần phân tích.
- STR (Short Tandem Repeat) analysis – phân tích lặp đoạn ngắn.
- Y-STR hoặc mtDNA – dùng trong các trường hợp đặc biệt khi mẫu hạn chế hoặc chỉ xét một nhánh huyết thống.
⸻
4. Xét nghiệm ADN theo yêu cầu Tòa án (trưng cầu giám định Tòa án)
-
- Tranh chấp về quyền nuôi dưỡng và quyết định trách nhiệm cha mẹ: Khi có tranh chấp về quyền nuôi con hoặc quyết định về trách nhiệm cha mẹ, tòa án có thể yêu cầu xét nghiệm ADN để xác định mối quan hệ di truyền giữa người đàn ông và trẻ em.
- Quyền thừa kế và quản lý tài sản: Trường hợp có tranh chấp về quyền thừa kế hoặc quản lý tài sản, xét nghiệm ADN có thể được yêu cầu để xác định quan hệ di truyền giữa người được cho là người thừa kế và cha mẹ, con cái hoặc những người có quan hệ huyết thống với mình.
- Pháp luật hình sự: Trong một số vụ án hình sự, như vụ án về quan hệ vợ chồng hoặc trách nhiệm cha mẹ, tòa án có thể yêu cầu xét nghiệm ADN để cung cấp bằng chứng chính xác về mối quan hệ di truyền giữa các bên liên quan.
- Giải quyết tranh chấp về quan hệ gia đình: Các vụ tranh chấp liên quan đến quan hệ gia đình khác nhau, bao gồm quyền lợi của người chồng vợ, quyền lợi của con cái và các vấn đề hôn nhân, có thể yêu cầu xét nghiệm ADN để làm rõ các mối quan hệ di truyền và giải quyết mâu thuẫn.
Trong tất cả các trường hợp này, tòa án sẽ ra quyết định trưng cầu xét nghiệm ADN sau khi xem xét các bằng chứng và lập luận từ các bên liên quan, với mục đích làm rõ sự thật và đảm bảo công bằng trong quá trình giải quyết tranh chấp.
5. Quy trình xét nghiệm ADN theo yêu cầu tòa án
Quy trình phải tuân thủ chuỗi hành trình mẫu để đảm bảo tính hợp pháp:
Bước 1: Tiếp nhận quyết định của tòa án
• Khách hàng xuất trình quyết định trưng cầu giám định hoặc văn bản yêu cầu xét nghiệm từ tòa án/cơ quan điều tra.
• Trung tâm xét nghiệm kiểm tra thông tin, lên lịch lấy mẫu.
Bước 2: Lấy mẫu giám định
• Lấy mẫu trực tiếp tại trung tâm hoặc tại cơ quan tư pháp với sự chứng kiến của cán bộ được ủy quyền.
• Mẫu thường là máu tươi, tăm bông ngoáy niêm mạc miệng, hoặc mẫu pháp y (tóc có chân, móng tay, mô sinh học).
Bước 3: Niêm phong và ghi nhận
• Mẫu được niêm phong, ký xác nhận bởi người lấy mẫu, người giám sát và đối tượng giám định.
• Ghi nhận đầy đủ thông tin vào biên bản bàn giao mẫu.
Bước 4: Phân tích tại phòng thí nghiệm
• Mẫu được giải mã ADN bằng công nghệ hiện đại.
• Chuyên gia so sánh dữ liệu gen giữa các bên liên quan.
Bước 5: Trả kết quả và báo cáo pháp lý
• Kết quả được lập thành báo cáo giám định pháp y.
• Hồ sơ gửi trực tiếp tới tòa án hoặc cơ quan yêu cầu, đảm bảo tính bảo mật.
⸻
6. Thời gian và độ chính xác
- Thời gian trả kết quả: 3–7 ngày làm việc tùy loại mẫu và mức độ phức tạp.
- Độ chính xác: ≥ 99,999% khi khẳng định có quan hệ huyết thống; 100% loại trừ khi không có quan hệ.
⸻
7. Giá trị pháp lý của kết quả xét nghiệm
Kết quả xét nghiệm ADN theo yêu cầu tòa án có giá trị pháp lý vì:
- Mẫu được thu thập và bảo quản đúng quy trình pháp y.
- Có sự chứng kiến của người có thẩm quyền.
- Báo cáo giám định được thực hiện bởi phòng thí nghiệm đạt chuẩn ISO 17025 hoặc được Bộ Y tế cấp phép.
Tòa án sẽ sử dụng kết quả này làm bằng chứng trong xét xử.
⸻
8. Địa chỉ xét nghiệm ADN huyết thống Cha – Con uy tín
LAB SG MED là địa chỉ xét nghiệm ADN Cha Con uy tín tại Hồ Chí Minh, và các tỉnh thành trên cả nước.
LAB SG MED được xây dựng và phát triển bởi các nhà khoa học được đào tạo chuyên sâu ở trong và ngoài nước về các lĩnh vực khác nhau của công nghệ sinh học hiện đại, bao gồm: Di truyền phân tử, Hóa sinh, công nghệ ADN, giải trình tự gen thế hệ mới NGS…
LAB SG MED đã được đầu tư nguồn lực thiết bị giám định ADN và phân tích di truyền với các trang thiết bị phân tích hiện đại và tiên tiến của Đức, Mỹ, Hàn Quốc như hệ thống phòng sạch vô trùng, máy PCR 3PrimeX của hãng Techne (Vương quốc Anh), hệ thống máy phân tích ADN tự động Applied Biosystems™ 3500 Series Genetic Analyzer, 48-capillary 3730 DNA Analyzer của tập đoàn Thermo Fisher Scientific (Mỹ). Kết quả phân tích ADN được xử lý bằng phần mềm phân tích gen tự động GeneMapper ID-X, đây là phần mềm mới nhất trên thế giới hiện nay về phân tích xét nghiệm ADN.
Để nhận được tư vấn đầy đủ nhất về dịch vụ xét nghiệm ADN Cha Con, vui lòng liên hệ với tổng đài tư vấn miễn phí:
9. Câu hỏi thường gặp (FAQ)
1. Xét nghiệm ADN theo yêu cầu tòa án có khác xét nghiệm thông thường không?
Trả lời: Có. Quy trình thu mẫu, niêm phong và báo cáo pháp lý phải tuân thủ quy định chặt chẽ hơn để đảm bảo giá trị pháp lý. |
2. Có thể tự mang mẫu tới để xét nghiệm không?
Trả lời: Không. Mẫu phải được lấy dưới sự chứng kiến của cán bộ có thẩm quyền. |
3. Kết quả xét nghiệm có thể bị từ chối bởi tòa án không?
Trả lời: Có, nếu mẫu không được thu đúng quy trình hoặc phòng xét nghiệm không đạt chuẩn. |
9. Kết luận
Xét nghiệm ADN theo yêu cầu tòa án là quy trình khoa học và pháp lý nhằm xác minh quan hệ huyết thống hoặc nhân thân trong các vụ án, tranh chấp. Việc thực hiện tại đơn vị uy tín, đúng quy trình pháp y là yếu tố quyết định để kết quả được tòa án công nhận.